Biały dermatografizm w AZS

2017-01-13
Biały dermatografizm w AZSDermatografizm, który dosłownie można tłumaczyć jako „pisanie na skórze”, w żargonie medycznym jest objawem występującym w licznych chorobach skóry. Jednak nie zawsze musi być oznaką problemów – czasami opisywany jest również u osób zdrowych. Warto wiedzieć, czego przejawem może być dermatografizm, zanim udamy się na poradę do specjalisty. Pojawiające się na skórze zmiany i przebarwienia powstające pod wpływem ucisku określa się mianem dermatografizmu. U osób zdrowych, po przeciągnięciu np. patyczkiem po skórze następuje reakcja zwana „triadą Lewisa”. Polega ona na zaczerwienieniu, pojawieniu się delikatnego uniesienia skóry (może przypominać nieco pokrzywkę o słabym natężeniu), z następującym po tym rumieniem. Jeśli jednak zamiast tego pojawia się długotrwająca zmiana koloru lub zblednięcie (tzw. „biały dermatografizm”), albo bąble jak po oparzeniu pokrzywą, będziemy mówić właśnie o dermatografizmie. W jego spektrum mieści się zatem szereg różnych przejawów, którym mogą towarzyszyć objawy w postaci uczucia palenia, świądu a nawet – bólu.

Jak powstaje dermatografizm?

Jak piszą specjaliści na łamach czasopisma medycznego Cutis, powszechnie uważa się, że dermatografizm jest wynikiem działania głównego przekaźnika reakcji alergicznej - histaminy. Bodziec mechaniczny doprowadza reakcji immunologicznej, i wypuszczenia histaminy z wnętrza komórek układu odpornościowego. W klinice używa się w tym celu tępego narzędzia np. szpatułki, lub drapie się delikatnie skórę. Ten rodzaj dermatografizmu jest uważany za rodzaj pokrzywki, i bywa nazywany również „dermatografizmem prawdziwym”. Dotyczyć może 2-5% populacji, więc nie może być uważany za rzadką przypadłość. „Pisanie na skórze” zostawia charakterystyczne ślady również w innych chorobach skórnych – w tym w atopowym zapaleniu skóry. Może także towarzyszyć infekcjom (np. Helicobacter pylori), zapaleniom stawów, stanowić działanie niepożądane leków, jak również - chorób układowych. W atopowym zapaleniu skóry jedną z cech wskazującą na rozpoznanie tego schorzenia jest występowanie białego dermatografizmu, czyli zblednięcia skóry po ucisku tępym narzędziem.

Dlaczego dermatografizm występuje w egzemie?

Niektórzy autorzy uważają, iż przyczyną zblednięcia skóry pod wpływem bodźców mechanicznych leży w genach, a dokładniej – w mutacji genu filagryny. Jest to białko występujące w skórze. Jego nadrządną funkcją jest utrzymanie równowagi wodnej z związku z tworzeniem bariery lipidowej, chroniącej przed utratą wilgoci w skórze. Jak podają autorzy publikacji w PLoS One, zmiana polegająca na delecji, czyli usunięciu fragmentu w obrębie tego genu jest dodatnio związana z białym dermatografizmem, suchością skóry, objawami nietolerancji pokarmowej, oraz ze stopniem nasilenia choroby. Mutacje w genie filagryny predysponują nie tylko do AZS, ale również do choroby „rybiej łuski”, oraz alergii, podają autorzy publikacji w The Journal of Allergy and Clinical Immunology.

Występowanie białego dermatografizmu w AZS

W osób z egzemą dermatografizm może występować tylko na niektórych obszarach skóry. Zwykle łatwiej wywołać tą reakcję na dolnej połowie ciała. Ponadto częściej występuje on na kończynach niż w okolicy tułowia. Jeśli bodziec mechaniczny zadziała silniej, może też pojawić się czerwona linia, otoczona białym obszarem, zwanym „halo”. Na wrażliwej skórze dzieci łatwiej wywołać tą reakcję niż u osób dorosłych po ukończeniu trzeciej dekady życia. Warto jednak zaznaczyć, iż liczni eksperci podkreślają, iż biały dermatografizm nie musi być w ogóle związany z rozpoznaniem AZS. O diagnozie decyduje obecność innych objawów, oraz charakterystycznych zmian skórnych. Egzema wymaga także specjalistycznej pielęgnacji skóry, dlatego w każdym wypadku problemów z wypryskiem skórnym radzimy, aby zasięgnąć konsultacji dermatologicznej.

Czytaj również:

Pokaż więcej wpisów z Styczeń 2017
pixel